STEAM

STEAM (ang. Science, Technology, Engineering, Art and Mathematics)

STEAM = Nauka i Technologia, interpretowane za pomocą Inżynierii i Sztuki, wszystko w oparciu o elementy Matematyki

Czym jest STEAM?

STEAM to edukacyjne podejście do uczenia się, które wykorzystuje Naukę, Technologię, Inżynierię, Sztukę i Matematykę jako sposób na nakierowanie uczniów w ich poszukiwaniach, dialogach i krytycznym myśleniu. Dzięki temu kształcimy uczniów zdolnych do podejmowania przemyślanego ryzyka, chętnych uczenia się przez doświadczenie, wytrwałych w rozwiązywaniu problemów, chętnych do współpracy i działających poprzez proces twórczy. To są innowatorzy, pedagodzy, liderzy i uczniowie XXI wieku!

• Susan Riley
  Arts Integration Specialist

Od STEM do STEAM

Współczesne społeczeństwo jest napędzane przez matematykę, naukę, technologię i inżynierię. Wraz z coraz większym rozwojem technologii, wzrasta nacisk na wykształcenie wśród uczniów “umiejętności XXI wieku”. Idea STEM (ang. Science, Technology, Engineering and Mathematics) przewija się już od dłuższego czasu. Można zaobserwować nacisk na promowanie nauki przedmiotów ścisłych i pracy projektowej. To zrozumiałe, biorąc pod uwagę, że przyszły dobrobyt gospodarczy jest silnie uzależniony od siły roboczej, zorientowanej w tematyce nauki, technologii, inżynierii i matematyki.

Chociaż powoli udaje się już zmienić system nauczania, tak aby zainteresować uczniów tymi czterema obszarami badań, sztuka i humanistyka zaczęły być spychane na naukowe peryferia. Elementem, którego wciąż brakuje jest krytyczny proces kreatywności i innowacji. Chociaż studenci w programach STEM mogą mieć więcej możliwości uczenia się przez faktyczne doświadczenia, to jednak wciąż są ograniczeni tylko do obszarów nauki, technologii, inżynierii i matematyki. Nasza rzeczywistość wymaga dużo więcej niż tylko zrozumienie tych obszarów. Potrzeba również kreatywności, pomysłowości i umiejętności wykorzystania pomysłów w prawdziwym świecie. Samo STEM nie jest już wystarczające.

Jeśli naszym celem jest to, aby łatwiej pozyskiwać nowe kompetencje, tak żeby wiedza stała się kluczową wartością w społeczeństwie, musimy zmienić spojrzenie na uczenie się. Efektywne nauczanie  to nie “wkładanie uczniom do głowy” gotowych formułek, to nie “nauka pod testy”. Uczenie się jest złożonym konceptem, w którym przeróżne dziedziny uzupełniają się, nie wykluczają. Ważne jest, aby o tym pamiętać. Zwłaszcza teraz, gdy pojawia się trend do budowania opozycji pomiędzy “rozwojową” nauką i technologią a “nieżyciowymi” przedmiotami humanistycznymi.

Całkiem niedawno pojawił się ruch “Od STEM do STEAM”, promowany głośno przez Johna Maeda, byłego dyrektora Rhode Island School of Design (USA). Polega on na włączeniu litery A, elementu sztuki (ang. Art), do programu STEM. Maeda twierdzi, że sztuka (wliczając w to sztuki piękne, muzykę, myślenie projektowe i lingwistykę) jest niezbędna w procesie innowacji. Nie chodzi o to, aby poświęcać więcej lub tyle samo czasu sztuce, czy też STEM, ale o to, żeby włączyć, w stosownych przypadkach, umiejętności artystyczne i projektowe jako uzupełnienie STEM.

STEAM przenosi STEM na zupełnie nowy poziom. Pozwala uczniom połączyć ich uczenie się przedmiotów ścisłych z praktykami artystycznymi, elementami i zasadami projektowania, zaopatrując ich w całą gamę możliwości uczenia się.

Dlaczego element sztuki jest tak ważny?

Gdzie kończy się nauka, zaczyna się sztuka.

• Charles Negre, XIX-wieczny fotograf

Świat, w którym żyjemy, rozwija się w zawrotnym tempie. Jednak sposób, w jaki uczymy uczniów, praktycznie nie zmienił się od przeszło 100 lat. Czy zatem robimy wszystko, co w naszej mocy, żeby przygotować przyszłe pokolenia na życie w XXI wieku?

Obecnie wiemy, że potrzebujemy inżynierów do budowy nowych technologii, specjalistów w dziedzinie informatyki, naukowców do przeprowadzania badań i dokonywania odkryć. Matematyka jest podstawą programowania i inżynierii. Zatem gdzie w to wszystko wpisuje się sztuka? Odpowiedź brzmi: wszędzie. Potrzebujemy kreatywnych projektantów i konstruktorów żeby byli w stanie połączyć wiedzę z wielu obszarów. Poszczególne dziedziny generują oddzielne i unikalne pomysły, ale ostatecznie wszystkie łączą się w jedną wielką dziedzinę nauki. Nie musimy, a nawet nie powinniśmy oddzielać tematów tak bardzo, jak robiliśmy to w przeszłości.

Tempo zmian na świecie jest tak szybkie, że zapewne nie jesteśmy w stanie nawet wyobrazić sobie jakie miejsca pracy mogą powstać w przyszłości. W ciągu ostatnich 20 lat technologia kompletnie zmieniła spojrzenie na to co jest możliwe, a co nie. Kto wie, co czeka nas za następne 20 lat? Dlatego właśnie edukacja nie powinna polegać wyłącznie na przyswajaniu informacji, ale na rozwijaniu umiejętności, pozwalających młodym ludziom  przystosować się do niepewnego świata. Czyniąc to sprawimy, że staną się bardziej odporni i elastyczni, a kiedy wkroczą do prawdziwego świata, odniosą sukces i zaczną przyczyniać się do rozwoju społeczeństwa.

Badania wykazały, że nauka muzyki i sztuki pomaga uczniom poprawić umiejętności czytania i pisania, zdolności matematyczne, a także wspomaga rozwój umiejętności poznawczych i personalnych. Pozwala to na budowanie wzajemnego zaufania i lepszej współpracy. Amerykańscy uczniowie, którzy przez cztery lata uczęszczali na zajęcia artystyczne i muzyczne, zdobywali na egzaminach decydujących o przyjęciu na studia dużo więcej punktów niż pozostali rówieśnicy. Kształcenie w zgodzie z ideą STEAM pozwala uzyskać znacznie lepsze rezultaty na wielu, pozornie niepowiązanych ze sobą płaszczyznach jednocześnie. Uczenie się plastyki i muzyki ułatwia przyswajanie wiedzy z obszaru nauk ścisłych.

Wartość koncepcji STEAM

Prawdziwą wartość koncepcji STEAM można poznać, gdy zrozumie się sens pracy projektowej. Uczniowie zostają postawieni przed problemem, który muszą rozwiązać na drodze współpracy, dzięki kreatywności, twórczemu myśleniu, łączeniu wątków pozornie ze sobą niezwiązanych i znalezieniu sposobu wprowadzenia rozwiązań w prawdziwym życiu. Za pomocą metody prób i błędów, muszą zmierzyć się z porażkami, które są nieodłącznym elementem życia. Co więcej, chwilowe niepowodzenie jest najlepszym nauczycielem, zachęca bowiem do zadawania kolejnych pytań, eksplorowania otoczenia i zmusza do kreatywnego myślenia, stając się siłą napędową postępu. Pokazując młodym, że świat jest złożony i chaotyczny, że nie można rozwiązać problemów, bazując jedynie na wiedzy z zakresu chemii czy fizyki, uświadamiamy ich, że prawdziwe wyzwania są wielowymiarowe. Myślenie potrzebne do znalezienia rozwiązania musi być równie dynamiczne jak świat wokół nas.

Uczniowie muszą otrzymać wsparcie, aby odkryć to tak wcześnie, jak to tylko możliwe w trakcie ich nauki. Im wcześniej i im więcej dzieci będą się uczyć w zgodzie z metodą STEAM, tym lepiej poradzą sobie w przyszłości. Możemy rozbudzać ich entuzjazm, sprawiając, że uczenie się będzie przyjemne dzięki praktycznym projektom.

STEAM rozbudza naturalną ciekawość

Wciąż niestety panuje przekonanie, zwłaszcza wśród uczniów, że zadawanie pytań jest przejawem braku zrozumienia, nie ciekawości. W konsekwencji dzieci boją się i wstydzą pytać. Wspólne projekty, lawirowanie pomiędzy różnymi dziedzinami, szukanie innowacyjnych rozwiązań na zadane problemy, zmuszają dzieci do poszukiwania odpowiedzi. Tym samym, w sposób naturalny, rozbudzają ciekawość i konieczność stawiania pytań.

Uczniowie lubią lekcje prowadzone w oparciu o STEAM, ponieważ prawie zawsze badają rzeczy, które ich dotyczą i interesują. Uczą się organizacji dzięki matematyce. Jak prawdziwi naukowcy, badają i szukają danych przy pomocy technologii, aby mogli zrozumieć i przekazać informacje o tym co jest możliwe i potrzebne w inżynierii.

STEAM pozwala nauczycielom dostosować metody edukacyjne oraz ilość i sposób dostarczanych treści, żeby uczniowie mogli dojść do podobnych rozwiązań różnymi drogami, w zależności od tego co jest dla nich najbardziej efektywne. Tym sposobem zarówno dzieci bardzo zdolne, jak i te mające problemy w nauce, są w stanie wznieść się na wyżyny swoich możliwości, a nawet je przekroczyć Każdy problem można rozbić na mniejsze części, pozwalając uczniom spojrzeć na niego z różnych perspektyw.

STEAM nie jest całkowicie nową koncepcją. STEAM to sposób na uporządkowanie i wprowadzenie najlepszych sposobów i pomysłów oraz dostosowanie ich do każdej osoby i każdego doświadczenia związanego z uczeniem się.

Budowanie kompetencji STEAM przy pomocy zestawów LEGO® Education

W XXI wieku niezwykle ważne jest kształtowanie nowych kompetencji. W każdym dziecku drzemie kreatywność, należy tylko znaleźć odpowiedni sposób żeby ją rozbudzić. W tradycyjnej szkole jest to trudne. Na szczęście na rynku dostępne jest coraz więcej rozwiązań wspierających naukę. LEGO® Education znalazło sposób na dostarczenie kompleksowych rozwiązań STEAM na każdym etapie nauki - od przedszkola, po szkoły średnie. Dostępne zestawy oferują dzieciom namacalne przedmioty, obrazujące zagadnienia, o których się uczą. Zmienia to cały proces dydaktyczny i stwarza uczniom środowisko, sprzyjające kreatywności.

Zestawy LEGO® Education pomagają rozwinąć wśród najmłodszych umiejętności myślenia komputacyjnego, ułatwiając im styczność z podstawami programowania na dalszych etapach edukacji. Ponadto, w zgodzie z ideą STEAM, dostępne rozwiązania rozwijają u dzieci i młodzieży zarówno umiejętności związane z nauką, techniką, fizyką, matematyką i programowaniem, jak i kompetencje językowe i społeczne, równie ważne we współczesnym świecie.

Autorka: Marianna Pejka AKCES Edukacja

Źródła:

http://steamedu.com/about-us/ 
https://educationcloset.com/steam/what-is-steam/ 
http://www.perspektywy.pl/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=2996:jak-sztuka-pomaga-modernizowac&catid=208&Itemid=397 
https://www.huffingtonpost.com/john-m-eger/arts-critical-to-stem-lea_b_9698136.html 
https://education.cu-portland.edu/blog/leaders-link/importance-of-arts-in-steam-education/ 
http://www.nordangliaeducation.com/teaching-and-learning/our-approach-to-steam/building-skills-for-the-21st-century#_ftnref8  
Immerman, S. D. (2011). Letting off STEAM at Montserrat College of Art. New England Journal of Higher Education. 
Eisner, E. (2002). The arts and the creation of mind. New Haven: Yale University Press. 
Immerman, S. D. (2011). Letting off STEAM at Montserrat College of Art. New England Journal of Higher Education. 
Ghanbari, S. (2015) Learning across disciplines: a collective case study of two university programs that integrate the arts with STEM, International Journal of Education & the Arts, 16 (7) 
Miller, J., & Knezek, G. (2013). STEAM for student engagement. Society for Information Technology & Teacher Education International Conference, 2013(1). 
https://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1299&context=research_conference  
https://teachbesideme.com/why-stem-steam-education-matters/  
https://steamedu.com/about-us/educators/  
https://educationcloset.com/steam/how-to-steam/  
https://www.akcesedukacja.pl/